lost worlds

The Last Island – Gunnel Wählstrand. 2012.

Zweeds hyperrealisme

Tijdens het doorbladeren van een tijdschrift zag ik een werk van de Zweedse kunstenares Gunnel Wählstrand (43 jaar). Na wat onderzoek kwam ik uit bij het pakkend verhaal achter haar werken.

Eerst en vooral was ik net zoals bij Ran Ortners werken verbaasd over het feit dat het geen foto is. Het is een schilderij van inkt. Ze lijken op de zwart wit foto’s die mijn vader vroeger in de badjes, gevuld met vloeistoffen geleidelijk aan tot leven liet komen. Een fascinerend gebeuren en al zeker toen de foto’s opgehangen aan de wasdraad langzaam aan hun ware aard lieten zien. Gunnel past hiervoor een techniek van inktwassen toe op verschillende lagen van papier op zeer groot formaat.

Gunnel Wählstrand

Haar uitgangspunt in de jaren negentig  was een doos met familiefoto’s en dan vooral foto’s van haar vader die zij op zeer jonge leeftijd al verloor. Door het zeer intensieve en lange proces van de foto’s na te schilderen in inkt, kon zij veel tijd doorbrengen met de foto’s en dus haar vader. Ze wou het verleden terug tot leven brengen, herbeleven van een verloren tijd.

De laatste jaren heeft ze haar oeuvre uitgebreid naar Zweedse kustlandschappen. Het schilderij bovenaan vind ik prachtig. Het doet me denken aan de fijne trip die we twee jaar geleden maakten naar Stockholm. Een stad aan het water geeft toch nog altijd een extra dimensie. Wie weet geraak ik voor 24 september nog in Museum Boijmans Van Beuningen in Rotterdam waar Wählstrand  exposeert.

Mijn vader fotografeert nog altijd en de ontwikkeling gebeurt uiteraard niet meer in de badjes. Mee met de tijd post hij de getrokken plaatjes op een account bij Flickr, Pure & Simple en 500 PX.

Gebruik van inkt in kunstwerken

Een andere kunstenaar die zeer bedreven is met de inktpot, is de Chinees Liu Dan (64 jaar). Een bescheiden verschijning met een grijze paardenstaart, die ik leerde kennen door de verzameling van kunstkenner Marcus Flacks.

Laat mij eerst iets vertellen over de heer Flacks. In 2016 boden hij en zijn echtgenote een aantal werken voor veiling bij Christie’s aan. Naar aanleiding van deze verkoop gunt de verzamelaar ons een blik in zijn mooie optrekje in Hampstead. De buurt in Londen met de hoogste concentraties aan miljonairs. Het is een heel zen ingerichte woonst met stuk voor stuk opmerkelijke maar geen schreeuwerige decoratie- en kunstwerken. Ik vind de stoelen met de gedraaide spijlen mooi. Blijkbaar zijn er maar 4 stuks van gemaakt. In dit interieur vinden we ook the dictionary van Liu Dan terug. Het past er prachtig en is ook niet te koop aangeboden. Filmpje duurt een kleine 3,5 minuten.

Marcus Flacks

Liu Dan – the dictionary

Liu Dan slaat een brug tussen de Oosterse en Westerse wereld door de compositie van een Westerse schilder zoals bijvoorbeeld Raphaël te vertalen naar hedendaags thema in traditionele Oosterse uitvoering. Hij werkt dit volledig uit door gebruik van inkt en met het geduld van een engel. Je kan dit zien in de korte trailer van The Other Eye.

In 2014 heeft een Chinese filmproducent een documentaire gemaakt over Liu Dan. Deze film was enkel bestemd voor de filmfestivals en geeft een beeld van hoe de kunstenaar te werk gaat.Je zal zien dat hij zijn borstels niet even bij de verfwinkel om de hoek gaat halen. Ik catalogeer hem eveneens in de categorie van de propere artiesten.

The Other Eye: a film about Liu Dan–Trailer

Hyperrealisme in de Oostenrijkse bergen

Een artiest die met de plastic handschoenen aan verf mengt en daarmee opmerkelijke portretten maakt, is Gotfried Helnwein. Heel eerlijk, ik heb getwijfeld om hem te vermelden in dit artikel. Hij is een artiest die toch wel wat reactie uitlokt. Paar jaar geleden trok onderstaand portret mijn aandacht omwille van het hyperrealistisch karakter. Het is geen foto maar een schilderij opgemaakt uit olie- en acrylverf.

the murmur of the innocents

Dit ziet er nog vrij acceptabel uit maar als je verder begint te zoeken op zijn andere werken, roepen deze misschien toch bedenkingen op? Ga maar eens kijken op zijn website via de link achter zijn naam. Helnwein, ondertussen 68 jaar kan doorgaan als één van de leden van de Rolling Stones. Hij heeft een zeker rock&roll gehalte en heeft samengewerkt met Marilyn Manson, de shockrockband die blijkbaar onlangs de Lokerse Feesten opgevrolijkt heeft.

Helnwein is nochtans opgegroeid in de sobere na-oorlogse periode in Wenen. Er was weinig vrolijkheid en een overheersend schuldgevoel van de Oostenrijkse bevolking omwille van de gruwel in WOII. Het was een stripverhaal van Donald Duck die enige ambiance bracht in het leven van de jonge Helnwein. De stripfiguur zien we dan ook terugkomen in zijn werken.

Zijn eerste werken van kinderen zijn er op een spontane manier gekomen. Niet teveel over nagedacht of gefilosofeerd.  Hij is voorstander van intuïtieve aanpak net zoals rock&roll.                                 The murmur of the innocents, het geruis of gemompel van de onschuldigen, de kinderen wil de aandacht vestigen op allerlei invloeden in de huidige maatschappij die de onschuld van de kinderen snel doet verdwijnen. Kinderen raken hun eigen fantasiewereld veel te snel kwijt. Het behoort te snel tot de lost worlds.

Bijgevoegde korte filmpje van 2,5 minuten toont de artiest die de laatste finesses aanbrengt. Toch wel even vermelden dat sommige portretten choquerend kunnen zijn …. niet voor de gevoelige zielen onder ons.