Blockbuster Beyond Klimt
On september 23, 2018 by GwenEinde van een tijdperk
In 1918 stierven drie boegbeelden van de Wiener Secession, schilders Egon Schiele en zijn mentor Gustav Klimt, en architect Otto Wagner. Het einde van een tijdperk. En meteen de opleving van een variëteit aan kunstbewegingen in Centraal-Europa tussen 1914 en 1938. Beyond Klimt zoomt in op deze vele kunststromen die na WO I en de val van Oostenrijks-Hongaarse rijk over de grenzen heen tot stand kwamen.
Bozar brengt heel wat kunstenaars in beeld waarvan ik zelf nog nooit gehoord had. In dat opzicht is de expositie zeker geslaagd.
Johanna Staude, Gustav Klimt uit 1918
Het onafgewerkte portret van Johanna Staude kon mijn blik vangen. Haar afwezige ogen met een sprankel van gecontroleerd verlangen, geven die typische Klimt spanning weer tussen afstand en beschikbaarheid. Verwacht niet om veel Klimt en Schiele te zien, deze porties zijn beperkt.
Squatting Men, Egon Schiele
Wat gebeurde er na de golden boys?
In de macht van muziek brengt Oskar Kokoschka, geboren in Oostenrijk en student van Klimt, zijn gevoelsleven op expressionistische manier tot uiting. Een smeuïge combinatie van enerzijds warme kleuren voor de mansfiguur en anderzijds koelere tinten voor de vrouw met trompet. Een uitbeelding van Kokoschka’s emoties naar aanleiding van een onbeantwoorde liefde. Strijd tussen de seksen waarbij de vrouw de man betovert en tot wanhoop drijft.
De macht van muziek, Oskar Kokoschka uit 1919
Twee sculpturen van toch wel uiteenlopend formaat trokken eveneens mijn aandacht tijdens de drukbezochte vernissage. Enerzijds het ingetogen bronzen beeldje Vestaalse maagd van Ivan Mestrovic (geboren in Zagreb). Geschoold in Wenen tijdens de Secession trok hij nadien onder andere naar Parijs en kwam onder invloed van Franse expressionisten.
Vestaalse maagd, Ivan Mestrovic uit 1915
Een beeld waar je echt niet om heen kan, is de 200 kilo bronzen reus van Anton Hanak (geboren in Brno). Hieronder de passage uit een voordracht van Hanak, die de emoties rond deze laatste mens (Ecce Homo) mooi beschrijft.
De laatste mens, Anton Hanak, gerealiseerd tussen 1917 en 1924
’And when we pause and our eyes have been freed from blindness, we see the image that is actually most familiar to us, but which has almost been erased by the war. Behold the Man! […] Without something to hold on to above and below, entirely impotent, he has been deserted by everything that once surrounded him. Mankind has forgotten about Man‘
Anton Hanak, ‘Ich über mich’, lecture held at the Vienna Urania in 1925
Kubisme, expressionisme en een dame
Kubisme zien we in werk van Tsjechische Josef Capek, die niet alleen schilder maar ook dichter was. Zijn politiek kristische gedichten hebben hem uiteindelijk het leven gekost in de concentratiekampen.
De drinker, Josef Capek
Egger-Lienz (geboren in Oostenrijk) was één van de weinige oorlogschilders die ook aandacht vroeg voor de ellende van de achtergebleven vrouwen. De uitzichtloosheid staat op hun expressieve gezichten te lezen.
Oorlogsvrouwen, Albin Egger-Lienz uit 1919
Ik wil eindigen met het werk van een Joodse dame, Marie-Louise Von Motesiczky (geboren in Wenen). Zij was eerst een leerlinge van de Duitse expressionist Max Beckmann en in latere fase van Oskar Kokoschka. Dit zelfportret heeft ze geschilderd op 20 jarige leeftijd! Tijdens WO II vluchtte ze naar Engeland om daar haar eigen delicate stijl in portretten en stillevens verder te ontwikkelen.
Zelfportret met kam, Marie-Louise Von Motesiczky uit 1926
Beyond Klimt, nog tot 20 januari 2019 in Bozar.
foto’s Gwendolina Willems
Van deze 7 besproken werken van 7 kunstenaars ben ik al blij dat ik er eentje van ken nl. Gustav Klimt met zijn werk “De kus”. Jammer dat het werk Johanna Staude niet voltooid werd. Geen slecht idee om via Klimt de aandacht te vestigen op andere kunstenaars.