De queeste naar een stillere wereld.
On februari 19, 2020 by GwenEen landschap als spiegel van de menselijke ziel en uitdrukking van spirituele waarden, lees ik in de uitnodiging van Kunstforum De Koolputten. Maar verwacht je echter niet aan typische landschapstaferelen. Deze tentoonstelling gaat inderdaad een stap verder dan naar de natuur geschilderd, licht kunstcriticus Daan Rau het publiek in. Maar zonder de aanwezigheid van de natuur zouden deze kunstwerken niet bestaan.
Met deze woorden in het achterhoofd bekijk ik de werken van de vier kunstenaars: Yves Beaumont, Michaël de Kok, Filip Fierens en Josine Timmer. Het is duidelijk dat ze elk hun eigen pad volgen en toch ontmoeten ze elkaar in de kracht van wat niet geschilderd is. De afwezigheid van wat afleidt en overbodig is. Het landschap dient als decor voor hun queeste of hun onmogelijke zoektocht.
In Swelling Sea breekt het licht door de duisternis van een wilde zee. De Oostendse kunstenaar Yves Beaumont componeert deze onverwoestbare natuurkracht door naar oude traditie op donker geprepareerde doeken te schilderen. Hij schildert als het ware van donker naar licht. Bovendien hecht hij daarbij veel belang aan het evenwicht op het doek. De vergelijking met Mer Grosse van Thierry De Cordier is niet ver weg.
De werken van Michaël de Kok zijn ideeën van een landschap. We herkennen een horizon, de loop van de rivier of een landweg. Daan Rau verwoordt het als volgt: “Hij schildert bij wijze van spreken met de ogen dicht. Tijdens het schilderen is er een moment waarop het beeld de herinnering verdringt. Het gaat niet meer om het landschap en zelfs niet meer de herinnering aan het landschap. Het gaat om het schilderij.” In 2019 stelde deze Nederlandse kunstenaar tentoon in de Pont (Tilburg). Het verslag kan je nalezen op theartcouch.be.
De Nederlandse Josine Timmer is de enige dame in het gezelschap. Haar werken zijn composities van gekleurde regenboogjes, die lijken op wolsnippers die elkaar vinden in een geweven patroon. Het lijkt alsof vele regenboogjes over de canvas zwermen. Door de glooiende structuur duikt Van Gogh spontaan op in mijn gedachten. Het zijn mentale landschappen waarin we kunnen verdwalen op zoek naar hetgeen onze verbeelding erin hoopt te ontdekken.
Josine maakt gebruik van verschillende materialen maar haar belangrijkste gereedschap zal toch haar geduld zijn. Ze vertelt me dat ze aan het grote werk Maria Hemels Blauw ruim een jaar heeft gewerkt. Met blauwe inkt heeft ze nauwgezet de boogjes aangebracht op papier tot ze een delicaat web vormen. Maar ook hier is het aan de verbeelding van de kijker om er de spiegel van je eigen ziel in te ontdekken.
Voor Waasmunstenaar Filip Fierens is dit een memorabele dag. Hij deelde jarenlang zijn kennis over schilder-en tekenkunst met zijn leerlingen aan Sint-Lucas in Gent. Vandaag is het de eerste maal na zijn pensionering dat hij met zijn werk naar buiten treedt. Tijdens een verblijf in het Franse departement Lot vond hij op een rommelmarkt oude amateurfoto’s. Ze vertelden het verhaal over een cruise naar het verre Noorden. En diende voor Filip als inspiratie voor een reeks tekeningen met Oost-Indische inkt. Uit dit werk blijkt een voorkeur voor het niet getemde natuurlijke landschap en het complexe ruimtelijke decor. De vormenchaos inspireert tot een vrij grafisch experiment, waarin gestreefd wordt naar een krachtige visuele taal.
In feite gaat het niet om het schilderen van de landschappen maar om het schilderen tijdens een verblijf in de mooie en inspirerende natuur van het Zuiden. We hoeven immers geen landschappen true to nature om een stillere wereld te ervaren.
“Eind april hou ik een solotentoonstelling in Kunstcentrum De Wasserij in Lokeren”, vertrouwt Filip me nog snel toe. Een afspraak die ik niet wil missen!
Ga ondertussen vooral zelf op queeste om een stillere wereld te ervaren. Kunstforum de Koolputten zet je alvast op weg.
Nog tot zondag 29 maart in Waasmunster. Info op www.dekoolputten.be. Nog meer fotomateriaal op Instagram Artexplorer.
Onze verbeelding laten werken, “Iets” ontdekken – niet gemakkelijk bij deze werken – is echt wel een zoektocht voor mij!
Zal een beetje moeten werken aan mijn verbeelding 🙂