FAAR, een bruisend en inventief kunstenaarscollectief

On juni 14, 2023 by Gwen

Interview met Arthur Van de Velde, fiere kapitein aan het stuur FAAR.

Sinds de zomer van 2021 verenigt For Artists and Residents een groep van kunstenaars op de site van de voormalige brouwerij De Ridder in Deurne. Slijpen, boren, lassen,… verwacht je aan noeste arbeid wanneer je langs de smalle toegangsweg de binnenplaats benadert. FAAR geeft immers ruimte aan een grote variëteit van kunstenaars. Nieuwsgierig naar het geheime recept van deze samenwerking ging ik in gesprek met Arthur.

Wat was de aanleiding voor de oprichting van het kunstenaarscollectief FAAR?

In feite werd de mogelijkheid tot het delen van een atelier al op de academie door enkele kunstenaars besproken. Ateliers in Antwerpen zijn best duur. Als net afgestudeerde kunstenaar is het cruciaal om die ontluikende praktijk alle kansen te geven. Een betaalbaar atelier is dan prioriteit. Op enkele weken tijd verzamelden we zeventien mensen die het engagement wilden aangaan om samen een atelier te delen.

Op welke manier hebben jullie dit praktisch aangepakt? Zijn er contracten of andere formaliteiten aan te pas gekomen?

Een gebouw vinden was de grootste uitdaging. Wij hadden het geluk dat één van onze leden de juiste contacten had om een leegstaand gebouw van een projectontwikkelaar te kunnen betrekken. Veel projectontwikkelaars staan zeker niet weigerachtig tegenover contracten voor tijdelijk gebruik van een leegstaand pand. Zo vermijden ze krakers en verwaarlozing. Bovendien betalen ze geen leegstandtaks en ze verdienen er nog iets aan. Win win voor alle partijen en dus loont het zeker de moeite om soortgelijke projecten voor te stellen aan ontwikkelaars.
Met de projectontwikkelaar hebben we dus een bezetting ter bede contract. We hebben geen huurdersrechten, anderzijds is onze huurprijs zeer laag. Elk lid betaalt zijn huur en ook nog werkingsmiddelen aan FAAR.

Hoe is het startersconcept geëvolueerd na twee jaar?

Aanvankelijk waren we gewoon op zoek naar een betaalbare studio. Het gebouw is echter groot genoeg om enkele projectruimtes open te houden. Veel van onze leden toonden engagement om expo’s te organiseren. Ondertussen hebben we op twee jaar tijd 23 expo’s en tal van andere projecten georganiseerd, ook op andere locaties. Binnenkort komt er een initiatief in het havenhuis. Hou onze Instagram in de gaten!
Met de continuïteit en zelfs eventuele uitbreiding in gedachte, hebben we een VZW opgericht.

Welke kunstenaars kunnen aansluiten? Is dit een wisselende groep of eerder een gesloten collectief?

Er komen regelmatig mensen bij. Soms als vervanging, wanneer een lid voor een paar maanden weg gaat. Het aantal plaatsen is natuurlijk afhankelijk van de ateliers die beschikbaar zijn. We kiezen nieuwe leden na overleg, ze moeten een eigen praktijk hebben en binnen de werking van FAAR passen. Momenteel zitten we op ons maximum van 18 kunstenaars.

Op welke manier versterken de kunstenaars elkaar?

Naast het sociale aspect van een gedeeld atelier blijft het ook interessant om naast of met andere kunstenaars te werken. Niet alleen het delen van materiaal maar ook kennisdelen is een verrijking voor ieders praktijk. Het werk van een kunstenaar is onderhevig aan allerlei invloeden vanuit de omgeving. Niemand is daar immuun voor. Ik zie zeker invloeden in mijn werk van de mensen rondom mij, en ook andersom.
Voorts zijn we onderling heel genereus door bijvoorbeeld elkaar uit te nodigen om mee te participeren in expo’s en projecten, en dat gaat verder dan FAAR.

Hoe ziet de toekomst er uit?

Na een zoektocht hebben we een nieuwe locatie gevonden, een voormalig industriepand aan de Slachthuislaan. We zullen dit gebouw delen met een ander collectief, Rooftoptiger. Vanaf juli starten we met de verhuis vanuit de brouwerij.

Waarover ben je het meest tevreden binnen FAAR?

Ik ben zeer tevreden dat we steeds de moed blijven vinden om zonder enige middelen onze expo’s en evenementen te blijven organiseren. Tegenwoordig is er een schaarste aan artist-run spaces als FAAR. Het is cruciaal dat deze plekken een platform blijven bieden aan jonge en minder jonge kunstenaars. In het nieuw gebouw proberen we dit duurzamer aan te pakken en elk lid legt door middel van huur bij aan de financiering van de expo’s. Ik hoop dat de meerwaarde die deze projecten bieden de moeite waard blijven om ze te blijven financieren. Ikzelf zie in elk project dat FAAR organiseert een verrijking voor mijn eigen praktijk. Ik denk dat elk lid dat mee verhuist dat ook zo ziet. Enkel op deze manier kunnen we blijven rekenen op het engagement voor onze exporuimte.